RestoraTÜRK

Ebrû sanatında sanatkârın hissiyâtı objeye nakşolurken bir çok şekilde tezahür etmiş. Bu aşağıda bahsedilecek olanlar, geleneksel ebrû sanatı örneklerinden günümüze ulaşabilenler arasında öğretilegelenlerdir.

Battal  Ebrû: Ebrû sanatının  alfabesi denir.  Boyaların kitre üzerine serpilip   hiçbir şey yapmadan alınması ile   meydana gelir.

Gelgit Ebrûsu : Battal ebrûya  bız  ile sağdan sola yahut yukardan aşağıya doğru   hareketler doğrultusunda  meydana  gelir.

Taraklı Ebrû:   Gelgit ebrûsu üzerinden tarak geçirilmesi ile meydana gelen ebrû türüdür.

Hatip Ebrûsu: Adını 18. yy da Ayasofya Camii Hatîbi  Mehmet Efendi  yaptığı için ondan almıştır. Hafif bir zemin  atıldıktan sonra  bız   yardımı ile belirli aralıklarda boyalar damlatılır. Damlatılan boyaların içerisine farklı 3 – 4 renk daha damlatılır. Yine bu  iç içe girmiş daireleri bız yardımı ile yukardan aşağıya , aşağıdan yukarıya çekerek veya bu işlemi  dairelerin merkezinden dışarıya doğru yaparak elde edilen desenlerden oluşur.

Boyaların Hazırlanması: Ebrûculukta toprak boya kullanılır.Toprak boya doğada bulunan renkli taşlardan, kayalardan veya değişik renkteki topraklardan elde edilir ve yağ ihtiva etmesi ve suda erimemesi  özellikleri aranır.

Boyalar "desteseng" adı verilen  mermer bir taş ile

ince bir kıvama gelene kadar ezilir. Ve macun kıvamına gelene kadar bu işlem devam eder. İşlem tamamlandığında  cam bir  kap içerisine alınarak  su ve öd  katılarak hazır hale getirilir.

Öd’ün Hazırlanması: Ebrûculukta sığır ödü kullanılır. Öd  boyanın içerisine katılarak  boyanın kitre üzerinde  istenilen oranda açılmasını sağlayan ve boyaların bir birine karışmasını önleyen bir maddedir. Ve  boyanın   içerisine yapılacak ebrûya göre katılır.

Ebrû, su üzerinde güzeliğe aracı olma ve layık olma heyecanı...  Bu heyacanla gelir eller tekne denilen sonsuzluk kapısını açmak için.. O eller ki önce suda yansımasını görür, sonra kendi içine kanatlanır. Eller renklere dokunur, suya düşer,

her damlada yürek yanar; yandıkça ağlar; her damlada kendinden geçer. Suyun üstünde  kendi dansını sergiler güzeliklerin sahibi karşısında . Yoktur bu dansın  bir başka sureti. Yoktur bu dansın başka yerde musıkisinin âhengi. Bu dans yegânedir. Bu dans eller ve yanan yüreğin dansıdır  ve  kimse karışmasın isterler, kimse dokunmasın isterler. Âşıklar gibi... Bu dans yanarak şükretmektir güzelliklerin yaratıcısına...

Ebrûcunun ateşi suya düşmüştür. Yaratılışındaki sır gibi, özündeki su gibi,  kendi gibi tek olan,  bir benzerinin yapılmasının imkansız olduğu ebrûya yanmıştır yüreği... Ebrû sanatçısı renklerin içinde arar sevgilisini... İşte bu aşkla yapılan ebrûda da hat gibi, tezhip gibi, çini gibi ve güzel musıkimiz gibi bir aşk ve onun nefesi vardır.